Direktor Eko-fonda Draško Boljević je kazao da Eko-fond, nakon uspješno završenog prvog projekta, objavljuje još jedan javni poziv koji se tiče subvencija za nabavku i ugradnju fotonaponskih sistema.

-Ovaj projekat nije kopija prethodnog, već smo gledali da izađemo u susret korisnicima i njihovim zahtjevima koje smo dobili u periodu između dva projekta. Cilj projekta je proizvodnja električne energije korišćenjem on-grid i off-grid fotonaponskih sistema, a krajnji rezultat je prelazak na korišćenje zelene energije - kazao je direktor Boljević, koji je istakao ovaj projekat nema dodirnih tačaka sa projektom koji Eko-fond sprovodi u partnerstvu sa Elektroprivredom Crne Gore (EPCG) “Solari 3000+ i Solari 500+” i finansiran je isključivo od strane Eko-fonda.

Jovana Daković, rukovoditeljka Odsjeka za podršku implementaciji mjera podrške i razvojno-projektnih aktivnosti kazala je da raspoloživa sredstva po ovom Javnom konkursu iznose 190.000,00 €, od čega je 150.000,00 € namijenjeno za On-grid sisteme, dok 40.000,00 € je namijenjeno za Off-grid sisteme. Maksimalni iznos sredstava podrške koje korisnik može ostvariti za nabavku i instalaciju On-grid fotonaponskih sistema iznosi 40% prihvatljivih troškova, odnosno maksimalno do 25.000,00 €, a za Off-grid fotonaponske sisteme iznosi 40% prihvatljivih troškova, odnosno maksimalno do 5.000,00 €, u koji iznos mora biti uključen PDV.

-Cilj projekta proizvodnje električne energije korišćenjem „On-grid i Off-grid fotonaponskih sistema“ je podsticanje nabavke i instalacije fotonaponskih sistema kako bi se obezbijedila podrška niskokarbonskom razvoju kroz povećanje energetske efikasnosti, samostalnosti, sigurnosti u snabdijevanju, smanjenju potrošnje energije, a time i pratećih troškova, smanjenju emisije gasova sa efektom staklene bašte, sigurnijem snabdijevanju energijom, afirmaciji korišćenja OIE, podrška ruralnom razvoju, unaprjeđenje i usavršavanje poljoprivredne proizvodnje, podsticanje i unaprjeđenje EE u sektoru turizma, proizvodnja električne energije za sopstvene potrebe u mjestima gdje nije dostupna distributivna mreža - kazala je Daković.

Ona je objasnila koje uslove korisnik mora ispuniti da bi ostvario pravo na subvenciju Eko-fonda za nabavku i instalaciju On-grid i Off-grid sistema.

-Objekat mora biti izgrađen na osnovu odgovarajućeg akta koji u skladu sa Zakonom o planiranju prostora i izgradnji objekata i svaki drugi koji je navedenim ili posebnim zakonom s njim izjednačen. Da objekat koji nije dograđivan ili mijenjan u odnosu na akt koji dokazuje njegovu zakonitost, da postojeće brojilo za obračun električne energije vodi se na istog investitora fotonaponskog sistema odnosno vlasnika objekta, da objekti na kojima je pokrenut postupak legalizacije ne mogu biti predmet finansiranja sve do pravnog okončanja postupka. Podnosilac prijave ne može biti osnivač preduzetnik ili osnivač koji ima udjele u drugom pravnom licu kome je prethodno odobrena subvencija ovim Javim konkursom, zakupodavac objekta ne može ostvariti pravo na odobrenu subvenciju ovim Javim konkursom. Podnosilac prijave ne može ostvariti pravo na subvenciju za nabavku i instalaciju off-grid sistema ovim Javnim konkursom i podnosilac prijave ne može ostvariti pravo na subvenciju za nabavku i instalaciju on-grid sistema ovim Javnim konkursom ukoliko je ostvario pravo na dodjelu subvencije na istom objektu u okviru drugih programa i projekata u 2022. godini - pojasnila je Daković, i pojasnila opšte uslove za off-grid sisteme, koji uključuju da proizvodnja električne energije za sopstvene potrebe u mjestima gdje nije dostupna distributivna mreža, objekat koji nije dograđivan ili mijenjan u odnosu na akt koji dokazuje njegovu zakonitost, objekti na kojima je pokrenut postupak legalizacije ne mogu biti predmet finansiranja sve do pravnog okončanja postupka i da podnosilac prijave ne može ostvariti pravo na subvenciju za nabavku i instalaciju on-grid sistema.

Aleksandar Tomović, magistar mehatronike koji je angažovan kao konsultant na projektu objasnio je šta je fotonaponski sistem i razlike između on-grid i off-grid fotonaponskog sistema.

-Fotonaponski sistem je jedan savremeni sistem koji je baziran na konceptnu zelene energije, oni funkcionišu na principu korišćenja sunčeve energije za proizvodnju električne energije pri čemu ne emituju štetne materije u okolinu Primjena fotonaponskih sistema u proteklih nekoliko decenija doživljava progresivan rast, što kroz on-grid sisteme što kroz off-grid sisteme - kazao je Tomović.

On je istakao da je Crna Gora kao zemlja sa velikim brojem sunčanih dana veoma pogodna za primjenu fotonaponskih sistema i prezentovao neke od primjera uspješne saradnje sa korisnicima koji su učešćem u prethodnom javnom pozivu ostvarlili subvenciju.

-On-grid sistem za proizvodnju električne energije predstavlja sistem koji radi u mrežnom radu, ondosno da bi funkcionisao neophodno je da bude spojen na postojeći distributivni sistem. Off-grid sistem je nezavistan i on enegrgiju proizvedenu iz sunca akumulira u bateriju. Ovi sistemi su veoma pogodni za ruralna mjesta gdje ne postoji distributivna mreža – pojasnio je Tomović.

Lidija Škatarić, ekspertkinja za energetsku efikasnost i klimatske promjene predstavila je procedure prijave i rekla je nešto više o kriterijumima za ocjenu pristiglih prijava za dodjelu sredstava i uslovima učešća u projektu.

-Kriterijumi se dijele na osnovne i posebne, prvi osnovni kriterijum je stepen povoljnog uticaja na životnu sredinu odnosno očekivano smanjenje emisije CO2 usled potencijalno smanjene trenutne potrošnje električne energije objekta u €/(t CO2/god.) Tehničke karakteristike projekta su garantni period, odnosno efikasnost fotonaponskog modula i stepen maksimalne efikasnosti invertera. Treći kriterijumi su finansijske karakteristike projekta, odnosno period povrata investicije. Četvrti je spremnost projekta za izvođenje. Ostali kriterijumi su uključenost žena, Sektor - poljoprivreda i turizam, fotonaponski potencijal za proizvodnju električne energije (on-grid sistemi – kazala je Škatarić, koja je navela i kriterijume za off-grid sisteme, ističući među njima stepen povoljnog uticaja na životnu sredinu odnosno očekivana godišnja proizvodnja električne energije iz OIE izražena u kWh, tehničke karakteristike projekta, uključenost žena, sektor poljoprivreda i turizam i indeks razvijenosti opština.

Škatarić je istakla da će se isplata sredstava projekta vršiti nakon uspješne realizacije projekta. Dostavljanje prijava počinje danom objavljivanja Javnog konkursa preporučenom poštom ili predajom na protokol Eko-fonda na adresu: Fond za zaštitu životne sredine, Ul. Slobode 2, 81000 Podgorica, a rok za podnošenje prijava je 60 kalendarskih dana od dana objavljivanja Javnog konkursa, odnosno do 15:00h u prostorijama Eko-fonda, zaključno sa danom 17.02.2022.godine.

U ime Privredne komore Marija Raspopović je zahvalila kolegama iz Eko-fonda što su Privrednu komoru prepoznali kao pa partnera i dozvolili im da budemu domaćin ovog obraćanja medijima. U okviru ovog projekta ona je najavila sesiju koja će biti održana 12. januara 2022. godine u Privrednoj komori, a tom prilikom biće upriličen sastanak sa privrednicima.

Rezultati Javnog konkursa će biti objavljeni na internet stranici Eko-fonda.